20 stycznia 2023r. w szkolnej bibliotece spotkała się grupa Bohema, by spędzić wolny wieczór z poezją. Prowadząca spotkanie, p. Krystyna Horbacz, zaprezentowała siedmioosobowej grupie młodzieży utwory wykonawców, np. Elżbiety Adamiak, Antoniny Krzysztoń, SDM, Ewy Demarczyk, Marka Grechuty, Czesława Niemena, Agaty Grześkowiak, Jacka Wójcickiego, Czerwonego Tulipana, Andrzeja Sikorowskiego, Kwiat Jabłoni, U studni itp. oraz teksty utworów literackich Juliana Tuwima, Mirona Białoszewskiego, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Bolesława Leśmiana, Adama Mickiewicza, Wisławy Szymborskiej czy Edwarda Stachury. Wysłuchanie aranżacji muzycznych było pretekstem do interpretacji poezji oraz okazją, by w kameralnym nastroju wymienić swoje opinie nt. ww. wykonawców i ich aranżacji muzycznych.
Następne spotkanie Bohemy poświęcone będzie ekscentrycznej postaci Witkacego.
POEZJA ŚPIEWANA
Poezja śpiewana jest gatunkiem słowno–muzycznym, w którym tekst utworu jest tekstem poetyckim. Co istotne, tekst piosenki nie został napisany w celu zaśpiewania przez wykonawcę, piosenka ma więc swoistą bazę w tekście, a nie, jak to zwykle bywa, w melodii.Zwykle są to kompozycje w formie ballady, a ich treść charakteryzuje głęboki, wyszukany, a przede wszystkim literacki styl. Muzycznie utwory najczęściej mają delikatną melodię i skromną aranżację. Nierzadko termin poezja śpiewana bywa mylony z piosenką poetycką, należy jednak pamiętać, że tekst piosenki poetyckiej jest pisany na zamówienie wykonawcy.
Źródła historyczne
Poezja śpiewana ma historię sięgającą czasów antycznych. Pierwsze ślady tego gatunku odnaleziono już w Grecji, jeszcze przed Homerem (około 900–700 roku p.n.e.). W pewnym sensie można więc stwierdzić, że pierwszymi twórcami tego gatunku byli Aojdowie, czyli śpiewacy, którzy prowadzili działalność na dworach władców. Opowiadali historie bohaterów i pisali teksty sławiące władców, a następnie wykonywali je, akompaniując sobie na formindze lub kitarze. Poezja śpiewana pojawiała się także w starożytnym Rzymie, ale tam pełniła głównie funkcje utylitarne i była stosowana jako np. sygnał wojskowy.
Poezja śpiewana w Polsce
Poezja śpiewana jest terminem silnie zakorzenionym w polskiej kulturze muzycznej, o czym świadczy duża liczba wykonawców tego gatunku. Artyści z całej polski dzielą się swoją twórczością na licznych festiwalach, jakim jest na przykład Ogólnopolski Konkurs Piosenki Artystycznej „O Złote Koło Młyńskie”, który do 2009 roku nosił nazwę Ogólnopolski Konkurs Piosenki Poetyckiej. Przeglądy poezji śpiewanej to doskonałe miejsce, aby pochwalić się swoją twórczością lub interpretacją utworów, co dla wielu wykonawców było przepustką do kariery. W Polsce poezja śpiewana znana jest także pod nazwą „Kraina Łagodności„. Taka nazwa nadana została emitowanemu cyklicznie programowi w TVP1, audycji muzycznej, a także nazwę taką nosił Zlot i Festiwal „W Krainie Łagodności”. Nazwa zaczerpnięta została z piosenki „Pieśń łagodnych” autorstwa Wojtka Belona. Wszystkie przedsięwzięcia pod tą nazwą miały na celu popularyzowanie piosenki literackiej i poezji śpiewanej.
Polscy wykonawcy poezji śpiewanej
Dużym problemem w muzyce rozrywkowej są teksty, które nie niosą ze sobą głębszej treści lub są po prostu o niczym. Najpopularniejszym tematem muzyki popularnej jest miłość, co może być uznane za banał. Jednak odpowiednie ubranie prostych myśli w piękne słowa i trafne porównania, nadają tekstom większą wartość. Niekiedy teksty piosenek rockowych oraz z gatunku soul mogą być uznane za poezję śpiewaną. Znawcy muzyki kwestionują jednak przynależność tej muzyki do gatunku poezji śpiewanej. Poniżej przedstawiamy listę największych artystów reprezentujących gatunek w czystej postaci.
Wykonawcy poezji śpiewanej w Polsce:
Ewa Demarczyk, Antonina Krzysztoń, Grażyna Łobaszewska, Marek Grechuta, Stare Dobre Małżeństwo, U studni, Kwiat Jabłoni, Jacek Wójcicki, Andrzej Sikorowski, Elżbieta Adamiak, Anna Szałapak, Grzegorz Turnau, Czerwony Tulipan, Czesław Niemen, Edyta Geppert, Hanna Banaszak, Piotr Bukartyk, Stanisław Sojka, Jacek Kaczmarski, Przemysław Gintrowski, Raz, dwa, trzey, Stan Borys, Brekaut
Festiwale i przeglądy poezji śpiewanej i piosenki literackiej w Polsce
- Festiwal Sztuk Różnych „Bieszczadzkie Anioły” – organizowany w latach 2001–2009 w Cisnej, Dołżycy i Wetlinie.
- Festiwal Piosenki Dołującej – organizowany od 2013 roku w Żabieńcu (uroczysko Zimne Doły) w gminie Piaseczno.
- Gitarą i Piórem – festiwal, którego początki sięgają 1989 roku. Do roku 2007 włącznie odbywał się w Borowicach koło Jeleniej Góry. Od 2008 roku impreza organizowana jest w Karpaczu (na stoku Lodowiec).
- Borowickie spotkania z poezją śpiewaną „Gitarą i…” – organizowane od 2008 roku we wsi Borowice koło Jeleniej Góry.
- Ogólnopolski Konkurs Piosenki Artystycznej „O Złote Koło Młyńskie” – organizowany od 2001 roku w Stargardzie. Do 2009 roku włącznie nosił nazwę Ogólnopolski Konkurs Piosenki Poetyckiej „O Złote Koło Młyńskie”.
- Ogólnopolski Przegląd Piosenki Autorskiej (OPPA) – odbywający się od 1978 roku w Warszawie
- Festiwal „Pieśniarze Niepokorni” – organizowany od 2013 roku we Wrocławiu.
- Bieszczadzkie Spotkania ze Sztuką „Rozsypaniec” – organizowane od 2010 roku w Cisnej i Dołżycy (pierwsza edycja także w Wetlinie).
- Ogólnopolskie Spotkania Zamkowe „Śpiewajmy Poezję” – organizowane od 1974 roku w Olsztynie.
- Ogólnopolski Przegląd Piosenki Turystycznej, Poezji Śpiewanej i Sztuk Różnych „Wrzosowisko” – organizowany od 1988 roku w Kędzierzynie-Koźlu.
- Festiwal „Wszystko jest poezją” – organizowany od 1992 roku w Ostrowie Wielkopolskim
Oto najsłynniejsi wykonawcy poezji śpiewanej w Polsce:
- Demarczyk, A. Krzysztoń, G. Łobaszewska, M. Grechuta, SDM, Kwiat Jabłoni, J. Wójcicki, A. Sikorowski, E. Adamiak, A. Grześkowiak, Cz. Niemen, A. Szałapak, G. Turnau, E. Gepert, S. Sojka, J. Kaczmarski
