Preambuła
Dobro i bezpieczeństwo małoletnich w Zespole Szkół Licealnych w Morągu są priorytetem wszelkich działań podejmowanych przez pracowników na rzecz małoletnich. Pracownik Szkoły traktuje każdego ucznia z szacunkiem oraz uwzględnia jego potrzeby. Realizując zadania Szkoły, działa w ramach obowiązującego prawa, obowiązujących w niej przepisów wewnętrznych oraz w ramach posiadanych kompetencji. Niedopuszczalne jest, by pracownik Szkoły stosował wobec małoletniego jakiekolwiek formy przemocy.
Niniejszy system ochrony małoletnich przed krzywdzeniem określa procedury interwencji, działania profilaktyczne, edukacyjne, zasady zapobiegania krzywdzeniu uczniów, a w sytuacji, gdy do krzywdzenia doszło – określa zasady zmniejszenia rozmiaru jego skutków poprzez prawidłową i efektywną pomoc uczniowi oraz wskazuje odpowiedzialność osób zatrudnionych w Szkole za bezpieczeństwo małoletnich do niej uczęszczających.
ROZDZIAŁ I – INFORMACJE WSTĘPNE
- Standardy ochrony małoletnich, zwane dalej „standardami” to zbiór zasad i procedur, które stawiają ochronę uczniów przed krzywdzeniem w centrum działań i wartości jakimi kierują się pracownicy szkoły.Krzywdzenie ucznia definiowane jest jako każdy przejaw przemocy wobec niego.
- Pracownicy wiedzą jakie są ramy profesjonalnej relacji z uczniem, a także to, które zachowania ze strony dorosłych wobec uczniów, jak i między uczniami są niedozwolone.
- Standardy stanowią uzupełnienie dotychczasowych praktyk ochrony uczniów o wystandaryzowane zasady i procedury skutecznej profilaktyki i sprawnego reagowania na każdy przejaw przemocy wobec uczniów.
- Na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących w systemie oświaty w szkole kontynuowane są działania uzupełniające standardy ochrony uczniów, takie jak:
- kontrola kandydatów na pracowników szkoły w zakresie warunku niekaralności
za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajowości w zakresie rozszerzonym o przepisy obowiązujące od 15 lutego 2024 r; - ochrona danych osobowych i wizerunku uczniów
- przestrzeganie zasad bezpiecznego korzystania z Internetu przez uczniów obowiązujących w szkole
- sporządzanie każdego roku diagnozy występujących w środowisku szkolnym potrzeb rozwojowych uczniów, w tym czynników chroniących i czynników ryzyka na potrzeby programu wychowawczo-profilaktycznego z uwzględnieniem diagnozy przemocy wśród uczniów;
- realizacja rocznych programów wychowawczo-profilaktycznych z uwzględnieniem zagrożeń w kontaktach z dorosłymi i rówieśnikami w realnym świecie
oraz w Internecie; - podejmowanie działań rozpoznających i interwencyjnych w przypadkach przemocy
w rodzinie, w tym przemocy polegającej na zaniedbaniu środowiskowym na podstawie - systemowe udzielanie uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej realizowanej
w toku bieżącej pracy, przez zintegrowane działania nauczycieli
i specjalistów oraz przez zajęcia z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej –
na podstawie obowiązujących w systemie oświaty zasad udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
ROZDZIAŁ II – SŁOWNIK POJĘĆ
- Małoletni/Uczeń – to każda osoba do ukończenia 18. roku życia.
- Personel/Pracownik szkoły – osoba zatrudniona w szkole na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia, a także osoby współpracujące ze szkołą jako wolontariusze, stażyści, praktykanci odbywający w szkole praktykę zawodową i pracownicy firm i instytucji wykonujących zadania na rzecz szkoły w sposób ciągły i w ramach tej działalności mają kontakt z uczniami
- Opiekun ucznia – osoba uprawniona do reprezentowania ucznia, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny, a także rodzic zastępczy.
- Instytucja – każda instytucja świadcząca usługi dzieciom i młodzieży lub działająca na rzecz dzieci lub uczniów.
- Dyrekcja – osoba, organ lub podmiot, który w strukturze danej szkoły jest uprawniony do podejmowania decyzji.
- Sprawca przemocy – osoba lub grupa osób, którzy dopuszczają się przemocy wobec ucznia.
- Ofiara przemocy –uczeń, który doświadczył przemocy.
- Obserwator przemocy – uczeń, który był świadkiem przemocy.
- Zgoda rodzica ucznia– zgoda co najmniej jednego z rodziców dziecka. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny.
- Osoba odpowiedzialna za Internet – wyznaczony przez dyrekcję szkoły pracownik, sprawujący nadzór nad korzystaniem z Internetu przez uczniów na terenie szkoły oraz nad bezpieczeństwem uczniów w Internecie.
- Osoba odpowiedzialna za Politykę ochrony małoletnich przed krzywdzeniem – wyznaczony przez dyrekcję szkoły pracownik sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony małoletnich przed krzywdzeniem w szkole.
- Dane osobowe ucznia – wszelkie informacje umożliwiające identyfikację ucznia.
- Krzywdzenie ucznia – popełnienie czynu zdefiniowanego jako niedozwolony
w niniejszych standardach lub czynu zabronionego pod groźbą kary na szkodę ucznia przez pracownika szkoły, rodzica lub rówieśnika.
Krzywdzenie ucznia jest przemocą, która zachodzi wówczas, gdy jakaś osoba lub grupa osób odnosi się do niego w sposób niezgodny z wymaganiami relacji, która je łączy.
Przemoc przejawia się w bezprawnym wywieraniu wpływu na proces myślowy, zachowanie lub stan fizyczny osoby w celu zaspokojenia własnych korzyści. Sprawca wykorzystując swoją przewagę nad ofiarą w sposób świadomy zaspakaja własne potrzeby kosztem ofiary. Przemoc może przejawiać się w formie fizycznej, psychicznej, seksualnej, a także jako cyberprzemoc.
- Przemoc fizyczna – to wywieranie wpływu na ucznia przy użyciu siły fizycznej, w którym dochodzi do naruszenia jego nietykalności fizycznej.
- Przemoc psychiczna – to wywieranie wpływu na ucznia przy użyciu środków komunikacji interpersonalnej, w którym dochodzi do naruszenia jego nietykalności psychicznej i emocjonalnej.
- Przemoc seksualna – to każde zachowanie sprawcy przemocy, które prowadzi do seksualnego zaspokojenia jego potrzeb kosztem ucznia. Może mieć formę kontaktu fizycznego, emocjonalnego w formie materiałów pornograficznych lub ekshibicjonizmu.
- Cyberprzemoc – to przemoc psychiczna lub seksualna realizowana za pośrednictwem technologii informacyjnych i komunikacyjnych, w tym czatów, stron internetowych, blogów, SMS-ów, MMS-ów.
ROZDZIAŁ III – CZYNNIKI RYZYKA I SYMPTOMY KRZYWDZENIA UCZNIÓW – ZASADY ROZPOZNAWANIA I REAGOWANIA
- Pracownicy placówki posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia uczniów.
- W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka pracownicy placówki podejmują rozmowę z rodzicami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia
i motywując ich do szukania dla siebie pomocy. - Pracownicy monitorują sytuację i dobrostan dziecka.
- Pracownicy znają i stosują zasady bezpiecznych relacji personel–uczeń i uczeń–uczeń ustalone w placówce.
- Rekrutacja pracowników placówki odbywa się zgodnie z zasadami bezpiecznej rekrutacji personelu.
ROZDZIAŁ IV – OBSZARY STANDARDÓW OCHRONY MAŁOLETNICH PRZED KRZYWDZENIEM
Standardy Ochrony Małoletnich tworzą bezpieczne i przyjazne środowisko Szkoły. Obejmują cztery obszary:
- Politykę Ochrony Małoletnich, która określa:
- zasady bezpiecznej rekrutacji Personelu do pracy w Szkole
- zasady bezpiecznych relacji personel – nieletni
- zasady bezpiecznych relacji między uczniami
- zasady reagowania w Szkole na przypadki podejrzenia, że nieletni doświadcza krzywdzenia,
- zasady ochrony wizerunku uczniów i ich danych osobowych,
- zasady bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych
2. Personel – obszar, który określa:
- zasady rekrutacji personelu pracującego z dziećmi i młodzieżą w Szkole, w tym obowiązek uzyskiwania danych z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym o każdym członku personelu oraz, gdy jest to dozwolone przepisami obowiązującego prawa, informacji z Krajowego Rejestru Karnego, a kiedy prawo na to nie zezwala, uzyskiwania oświadczenia personelu dotyczącego niekaralności lub braku toczących się postępowań karnych lub dyscyplinarnych za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności oraz przestępstwa z użyciem przemocy na szkodę małoletniego,
- zasady bezpiecznych relacji personelu Szkoły z małoletnimi, wskazujące, jakie zachowania na terenie Szkoły są niedozwolone, a jakie pożądane w kontakcie z uczniem,
- zasady zapewniania pracownikom podstawowej wiedzy na temat ochrony małoletnich przed krzywdzeniem oraz udzielania pomocy dzieciom i młodzieży w sytuacjach zagrożenia, w zakresie:
- rozpoznawania symptomów krzywdzenia dzieci i młodzieży,
- procedur interwencji w przypadku podejrzeń krzywdzenia,
- odpowiedzialności prawnej pracowników Szkoły, zobowiązanych
do podejmowania interwencji,
- zasady przygotowania Personelu Szkoły (pracujących z uczniami i ich rodzicami/opiekunami) do edukowania:
- dzieci i młodzieży na temat ochrony przed przemocą
i wykorzystywaniem, - rodziców/opiekunów uczniów na temat wychowania dzieci i młodzieży bez przemocy oraz chronienia ich przed przemocą i wykorzystywaniem,
- zasady dysponowania materiałami edukacyjnymi dla dzieci i młodzieży, dla rodziców oraz aktywnego ich wykorzystania,
- Procedury – określają działania, jakie należy podjąć w sytuacji krzywdzenia małoletniego lub zagrożenia jego bezpieczeństwa ze strony Personelu Szkoły, członków rodziny, rówieśników i osób obcych:
- zasady dysponowania przez Szkołę danymi kontaktowymi lokalnych instytucji i organizacji, które zajmują się interwencją i pomocą w sytuacjach krzywdzenia małoletnich (policja, sąd rodzinny, centrum interwencji kryzysowej, ośrodek pomocy społecznej, placówki ochrony zdrowia), oraz zapewnienia do nich dostępu wszystkim pracownikom,
- zasady eksponowania informacji dla uczniów na temat możliwości uzyskania pomocy w trudnej sytuacji, w tym numerów bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci
i młodzieży,
- Monitoring/Ewaluacja – obszar, który określa:
- zasady weryfikacji przyjętej polityki ochrony małoletnich przed krzywdzeniem – przynajmniej raz na 2 lata, ze szczególnym uwzględnieniem analizy sytuacji związanych z wystąpieniem zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i młodzieży,
- zasady organizowania przez Szkołę konsultacji z uczniami i ich rodzicami/opiekunami.
ROZDZIAŁ V – ZASADY ZAPEWNIAJĄCE BEZPIECZNE RELACJE MIĘDZY UCZNIEM A PRACOWNIKIEM SZKOŁY, W TYM ZACHOWANIA NIEDOZWOLONE WOBEC UCZNIÓW
- Uczeń ma prawo do bezpiecznych i profesjonalnych relacji z pracownikami szkoły, co oznacza, że reakcje werbalne i fizyczne pracownika wobec ucznia są pozbawione cech przemocy, zawsze adekwatne do sytuacji i uzasadnione.
- Pracownicy zwracają się do uczniów w sposób kulturalny i nieuwłaczający godności.
- Pracownik chroni dane osobowe i wizerunek ucznia i nie może ujawniać informacji o nim osobom nieuprawnionym. Dotyczy to w szczególności sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej. Uczeń ma prawo do prywatności, a jeżeli konieczne jest odstąpienie od tej zasady, żeby chronić ucznia, należy mu to wyjaśnić.
- Pracownik podejmując decyzje dotyczące ucznia informuje go o powodach jej podjęcia i słucha jego oceny sytuacji. Metody dyscyplinowania ucznia muszą być odpowiednio dobrane do jego wieku, rozwoju i adekwatne do sytuacji.
- Zachowania pracownika nie mogą mieć cech przemocy fizycznej. Stanowcze interwencje wobec ucznia prowadzone w bezpośrednim kontakcie fizycznym są dopuszczalne w sytuacjach:
- zagrożenia życia, w tym w sytuacji konfliktów pomiędzy uczniami (rozdzielenie zwaśnionych, przytrzymanie, obezwładnienie);
- działania z zakresu pomocy przedmedycznej (działania ratunkowe związanez udzieleniem pierwszej pomocy);
- zagrożenia lub paniki spowodowanej czynnikami zewnętrznymi (pożar, intensywne zjawiska atmosferyczne, niebezpieczne zachowania osób trzecich, inne w sytuacji zagrożenia życia).
6. W komunikacji z uczniami pracownik zachowuje cierpliwość i szacunek, co oznacza, że słucha ich i udziela im odpowiedzi adekwatnych do sytuacji, ich wieku i poziomu rozwoju.
7. Niedozwolone są zachowania pracownika noszące znamiona:
- przemocy psychicznej, której skutkiem jest wywołanie u ucznia poczucia odrzucenia, obniżenie godności i własnej wartości poprzez zachowania wobec niego takie jak: umniejszanie, wyśmiewanie, zawstydzanie, lekceważenie, izolowanie, obwinianie, oskarżanie, krytykowanie i inne godzące w godność i wartość ucznia;
- przemocy werbalnej, która nacechowana jest agresja wzbudzającą
u ucznia lęk i wstyd poprzez zachowania wobec niego takie jak krzyk, wyzywanie, przezywanie, grożenie, przeklinanie, przedrzeźnianie; - przemocy fizycznej, która wiąże się z naruszeniem nietykalności ciała ucznia,
w szczególności poprzez, bicie, szarpanie, popychanie, rzucanie przedmiotami należącymi do ucznia, kopanie, ciągnięcie za włosy/uszy, zmuszanie do przebywania
w niewygodnej pozycji, lub zmuszanie do zjedzenia/połknięcia czegoś i inne działania sprawiające ból.
8. Pracownik ma obowiązek zachować prawo ucznia do intymności poprzez zachowanie właściwego dystansu w każdej sytuacji. Niedozwolonym jest, by pracownik nawiązywał jakiekolwiek relacje romantyczne i seksualne z uczniem, w tym flirt słowy, dwuznaczny żart, wyzywające spojrzenie, erotyczny dotyk, obcowanie płciowe i inne czynności o charakterze seksualnym.
9. W szkole obowiązuje całkowity zakaz palenia papierosów, w tym papierosów elektronicznych, picia alkoholu i zażywania środków psychoaktywnych.
10. Pracowników obowiązuje całkowity zakaz nawiązywania i utrzymywania pozaszkolnych relacji z uczniami, w tym w szczególności:
- zapraszania uczniów do domu;
- zapraszania ich do znajomych w mediach społecznościowych;
- kontaktowania się z uczniem z prywatnego emaila i prywatnych numerów telefonu, za wyjątkiem kontaktowania w uzasadnionych przypadkach.
Nauczyciel może kontaktować się z uczniem poprzez komunikatory społecznościowe, prywatny email i/lub numer telefonu tylko i wyłącznie w celach edukacyjnych, takich jak np. nauczanie indywidualne, projekty edukacyjne/europejskie, wycieczki/wyjazdy edukacyjne itp.
- Osobą odpowiedzialną za przyjmowanie zgłoszeń o niedozwolonych zachowaniach pracowników jest koordynator ochrony uczniów przed krzywdzeniem.
ROZDZIAŁ VI – WYMOGI DOTYCZĄCE BEZPIECZNYCH RELACJI MIĘDZY UCZNIAMI A W SZCZEGÓLNOŚCI ZACHOWANIA NIEDOZWOLONE UCZNIÓW
- W celu wykluczenia przemocy rówieśniczej, szkoła monitoruje relacje między uczniami, a w ramach działań profilaktycznych realizuje programy nakierowane na promowanie pozytywnych wartości, kultury dialogu i wzmacniania kompetencji społecznych uczniów.
- Nauczyciele specjaliści zobowiązani są do systemowego badania relacji rówieśniczych uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, pełnią nadzór nad ich adaptacja w środowisku szkolnym, a także prowadzą interwencje profilaktyczne i zaradcze w obszarze agresji rówieśniczej z udziałem uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
- Wychowawcy są zobowiązani monitorować relacje rówieśnicze w przydzielonym mu oddziale i reagować na każdy przypadek narastającej wiktymizacji.
- Za przemoc rówieśniczą w szkole uznaje się wszelkie akty godzące w wolność osobistą ucznia prowadzące do fizycznej i psychicznej szkody, wykraczające poza społeczne zasady wzajemnych relacji.
- W szkole obowiązuje zasada, że krzywdzony uczeń ma prawo oczekiwać pomocy ze strony społeczności szkolnej, a reagowanie na czyjąś krzywdę nie jest ani skarżeniem, ani donosicielstwem, ale moralnym obowiązkiem każdego ucznia i pracownika. Uczniowie znają konsekwencje zdrowotne przemocy jaką ponosi ofiara i wiedzą, że każda reakcja obronna jest ważna.
- Uczniowie są uczeni konstruktywnej wolnej od agresji reakcji na przemoc rówieśniczą.
- Za niedozwolone zachowania pomiędzy uczniami, uznaje się:
- wyśmiewanie, przezywanie i rozpowszechnianie upokarzających informacji, złośliwe komentarze, w szczególności na temat wyglądu; obraźliwe komentowanie innych w mediach społecznościowych;
- izolowanie lub wykluczanie ucznia z grupy;
- bicie, kopanie, szarpanie, zadawanie bólu;
- niszczenie lub zabór własności, w tym środków pieniężnych;
- zmuszanie do wykonywania określonych czynności, groźby, szantaż emocjonalny;
- komentarze i gesty seksualne, rozsyłanie obrazów o tematyce seksualnej i wszelkie przejawy gwałtu;
- inne, niespecyficzne formy przemocy odczuwane przez ofiarę jako krzywdzące.
- W szkole obowiązuje zasada reagowania na każde zdarzenie zachowania ucznia uznanego jako niedozwolone.
- Uczeń, który jest świadkiem niedozwolonego zachowania innego ucznia i nie czuje się na siłach by go powstrzymać, ma obowiązek jak najszybciej zgłosić to zdarzenie
do obecnego w pobliżu nauczyciela lub innego pracownika szkoły. - Uczeń, który podejrzewa zaistnienie faktu przemocy wobec innego ucznia jest zobowiązany przekazać tę informację wychowawcy lub innemu nauczycielowi.
- Pracownicy szkoły mają obowiązek reagować na każde zdarzenie niedozwolonego zachowanie ucznia.
ROZDZIAŁ VII – ZASADY OCHRONY WIZERUNKU UCZNIÓW I ICH DANYCH OSOBOWYCH
- Szkoła zapewnia najwyższe standardy ochrony danych osobowych uczniów zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
- Szkoła, uznając prawo ucznia do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku ucznia.
- Pracownikowi szkoły nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku ucznia (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie szkoły bez pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego ucznia.
- W celu uzyskania zgody, o której mowa powyżej, pracownik szkoły może skontaktować się z opiekunem ucznia i ustalić procedurę uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna dziecka – bez wiedzy i zgody tego opiekuna.
- Jeżeli wizerunek ucznia stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak: zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodzica lub opiekuna prawnego na utrwalanie wizerunku ucznia nie jest wymagana.
- Upublicznienie przez pracownika szkoły wizerunku ucznia utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego ucznia. Można także dodatkowo pozyskać zgody od samych uczniów.
- Pisemna zgoda, o której mowa w pkt. 3-6 powinna zawierać informację, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany (np. że umieszczony zostanie na stronie youtube.com w celach promocyjnych).
- W przypadku niewyrażenia zgody na rejestrowanie wizerunku ucznia szkoła będzie respektować ich decyzję. Z wyprzedzeniem ustalone zostanie z rodzicami/opiekunami prawnymi i uczniami, w jaki sposób osoba rejestrująca wydarzenie będzie mogła zidentyfikować ucznia, aby nie utrwalać jego wizerunku na zdjęciach indywidualnych i grupowych. Rozwiązanie, jakie zostanie przyjęte, nie będzie wykluczające ucznia, którego wizerunek nie powinien być rejestrowany.
- Materiały zawierające wizerunek uczniów przechowywane są w sposób zgodny z prawem
i bezpieczny dla uczniów.
ROZDZIAŁ VIII – ZASADY BEZPIECZNEGO KORZYSTANIA Z INTERNETU I MEDIÓW ELEKTRONICZNYCH
- Infrastruktura sieciowa szkoły umożliwia dostęp do Internetu, zarówno personelowi, jak i uczniom, w czasie zajęć i poza nimi.
- Sieć jest monitorowana, tak, aby możliwe było zidentyfikowanie sprawców ewentualnych nadużyć.
- Rozwiązania organizacyjne na poziomie szkoły bazują na aktualnych standardach bezpieczeństwa.
- Wyznaczona jest osoba odpowiedzialna za bezpieczeństwo sieci w szkole. Do obowiązków tej osoby należą:
- Zabezpieczenie sieci internetowej placówki przed niebezpiecznymi treściami poprzez instalację i aktualizację odpowiedniego, nowoczesnego oprogramowania.
- Aktualizowanie oprogramowania w miarę potrzeb;
- Na bieżąco monitorowanie treści znajdujących się na komputerach ze swobodnym dostępem podłączonych do Internetu. W przypadku znalezienia niebezpiecznych treści, wyznaczony pracownik stara się ustalić kto korzystał z komputera w czasie ich wprowadzenia. Informację o uczniu, który korzystał z komputera w czasie wprowadzenia niebezpiecznych treści, wyznaczony pracownik przekazuje dyrekcji, która aranżuje dla ucznia rozmowę z psychologiem lub pedagogiem na temat bezpieczeństwa w Internecie. Jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozmowy psycholog/pedagog uzyska informacje, że uczeń jest krzywdzony, podejmuje działania opisane w procedurze interwencji.
5. Istnieje regulamin korzystania z Internetu przez uczniów oraz procedura określająca działania, które należy podjąć w sytuacji znalezienia niebezpiecznych treści na komputerze.
6. W przypadku dostępu realizowanego pod nadzorem pracownika szkoły, ma on obowiązek informowania uczniów o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu. Pracownik szkoły czuwa także nad bezpieczeństwem korzystania z Internetu przez młodzież podczas zajęć.
7. W miarę możliwości osoba odpowiedzialna za Internet przeprowadza z uczniami cykliczne warsztaty dotyczące bezpiecznego korzystania z Internetu.
ROZDZIAŁ IX – ZASADY BEZPIECZNEJ REKRUTACJI PERSONELU DO PRACY W SZKOLE
- Dyrektor, przed zatrudnieniem pracownika w Szkole, poznaje jego dane osobowe, kwalifikacje kandydata/kandydatki, w tym stosunek do wartości podzielanych przez Szkołę, takich jak ochrona praw dzieci i młodzieży i szacunek do ich godności.
- Dyrektor Szkoły dba o to, by osoby przez niego zatrudnione (w tym osoby pracujące na podstawie umowy zlecenie oraz wolontariusze/stażyści) posiadały odpowiednie kwalifikacje do pracy z uczniami w Szkole.
- W tym celu osoba zatrudniona musi przedstawić następujące dokumenty potwierdzające:
- wykształcenie,
- kwalifikacje zawodowe,
- przebieg dotychczasowego zatrudnienia kandydata/kandydatki.
4. Dyrektor Szkoły przed zatrudnieniem sprawdza dane niezbędne do zatrudnienia, w tym w tym Rejestr Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym – Rejestr z dostępem ograniczonym. Uwaga! Przed dopuszczeniem osoby zatrudnianej do wykonywania obowiązków związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem małoletnich lub opieką nad nimi Szkoła jest zobowiązana sprawdzić osobę zatrudnianą w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym – Rejestr z dostępem ograniczonym oraz Rejestr osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze. Rejestr dostępny jest na stronie: rps.ms.gov.pl. By móc uzyskać informacje z rejestru z dostępem ograniczonym, konieczne jest uprzednie założenie profilu Szkoły.
5. Zatrudnienie osoby następuje po sprawdzeniu wszystkich niezbędnych przewidzianych prawem o zatrudnieniu dokumentów.
6. Jeżeli osoba posiada obywatelstwo inne niż polskie, wówczas powinna przedłożyć również informację z rejestru karnego państwa obywatelstwa uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi, bądź informację z rejestru karnego, jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania informacji dla ww. celów.
7. Od kandydata/kandydatki – osoby posiadającej obywatelstwo inne niż polskie – dyrektor Szkoły pobiera również oświadczenie o państwie lub państwach zamieszkiwania w ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Rzeczypospolita Polska i państwo obywatelstwa, złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej.
8. Jeżeli prawo państwa, z którego ma być przedłożona informacja o niekaralności, nie przewiduje wydawania takiej informacji lub nie prowadzi rejestru karnego, wówczas kandydat/kandydatka zobowiązani są złożyć pod rygorem odpowiedzialności karnej oświadczenie o tym fakcie wraz z oświadczeniem, że nie byli prawomocnie skazani w tym państwie za czyny zabronione odpowiadające przestępstwom określonym w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie
o przeciwdziałaniu narkomanii, oraz nie wydano wobec nich innego orzeczenia, w którym stwierdzono, iż dopuścili się takich czynów zabronionych, oraz że nie ma obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego organu lub ustawy stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich
lub określonych zawodów albo działalności związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich lub z opieką nad nimi.
9. Pod oświadczeniami składanymi pod rygorem odpowiedzialności karnej składa się oświadczenie o następującej treści: „Jestem świadomy/-a odpowiedzialności karnej
za złożenie fałszywego oświadczenia. Oświadczenie to zastępuje pouczenie organu
o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”.
ROZDZIAŁ X – OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA PRZYJMOWANIE ZGŁOSZEŃ O ZDARZENIACH ZAGRAŻAJĄCYCH UCZNIOM
- Koordynatorem ochrony uczniów przed krzywdzeniem jest pedagog szkolny, zwany dalej „koordynatorem”. W przypadku nieobecności koordynatora jego obowiązki pełni inny nauczyciel specjalista lub dyrektor szkoły.
- Obowiązkiem koordynatora jest przyjmowanie zgłoszeń
- o zdarzeniach podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia ucznia, zwane dalej „zdarzeniami” – w formie ustnej lub pisemnej.
- W przypadku gdy w zdarzeniu uczestniczy uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w rozpoznaniu i kwalifikacji zdarzenia uczestniczy pedagog specjalny.
- Pracownik, który był świadkiem zaistnienia sytuacji krzywdzenia ucznia lub powziął informację zaistnieniu sytuacji krzywdzenia ucznia i nie zgłosił tego zdarzenia koordynatorowi podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej za naruszenie obowiązków pracownika.
- Bezpośrednie nagłe zdarzenia należy zgłaszać jak najszybciej, bezpośrednio
do koordynatora. Inne zdarzenia wymagające rozpoznania można kierować
do koordynatowa lub bezpośrednio do dyrektora. - Koordynator dostępny jest w ramach godzin pracy pedagoga szkolnego.
- Koordynator sporządza dokumentację dotyczącą interwencji z każdego zdarzenia.
ROZDZIAŁ XI – ZASADY I PROCEDURA PODEJMOWANIA INTERWENCJI W SYTUACJI PODEJRZENIA KRZYWDZENIA LUB KRZYWDZENIA UCZNIA
- W przypadku gdy pracownik w toku bieżącej pracy rozpozna zdarzenie wskazujące
na podejrzenie krzywdzenia lub krzywdzenie ucznia, ma obowiązek podjąć stosowne działania:
- zabezpiecza ucznia przed potencjalnym sprawcą przemocy;
- zabezpiecza dowody przemocy i niezwłocznie zgłasza zdarzenie koordynatorowi;
- pozostaje do dyspozycji koordynatora tak długo jak jest to potrzebne dla zabezpieczenia dowodów i potrzeb ucznia oraz sporządzenia dokumentacji zdarzenia.
- W przypadku gdy pracownik w toku bieżącej pracy otrzyma informacje wskazujące na przemoc w rodzinie ma obowiązek wszcząć procedurę Niebieskiej Karty oraz zgłosić sprawę do koordynatora. Osobą odpowiedzialną za wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” jest każdy pracownik, który ma podejrzenia popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego. Jeżeli w sprawie są dowody pracownik zobowiązany jest je zabezpieczyć
i przekazać koordynatorowi. Koordynator przeprowadza rozmowę z potencjalnie krzywdzonym uczniem, rodzicami. Koordynator zgłasza sprawę dyrektorowi. - Po poinformowaniu rodziców/opiekunów małoletniego przez koordynatora – zgodnie
z punktem poprzedzającym – dyrektor Szkoły składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury/policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich, ośrodka pomocy społecznej i przesyła formularz „Niebieska Karta – A” do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego. - Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych w punkcie 3.
- W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili rodzice/opiekunowie
małoletniego a podejrzenie to nie zostało potwierdzone szkoła informuje o tym fakcie
rodziców/opiekunów ucznia na piśmie. - W bardziej skomplikowanych przypadkach (dotyczących np. wykorzystywania seksualnego lub znęcania się fizycznego i psychicznego o dużym nasileniu) dyrektor Szkoły powołuje zespół interwencyjny, w skład którego wchodzą: koordynator, wychowawca, dyrektor Szkoły, inni pracownicy mający wiedzę na temat skutków krzywdzenia ucznia lub o krzywdzonym uczniu.
- Zespół interwencyjny sporządza plan pomocy małoletniemu, na podstawie opisu sporządzonego przez koordynatora oraz innych, uzyskanych przez członków zespołu, informacji.
- W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłoszą rodzice/opiekunowie ucznia, dyrektor Szkoły jest zobowiązany powołać zespół interwencyjny.
- Zespół, o którym mowa w punkcie 3, wzywa rodziców/opiekunów ucznia na spotkanie wyjaśniające, podczas którego może zaproponować zdiagnozowanie zgłaszanego podejrzenia w zewnętrznej, bezstronnej instytucji. Ze spotkania sporządza się protokół.
- Protokół interwencji dotyczący ochrony ucznia wszczyna postępowanie wyjaśniające,
w sprawie, które prowadzi i dokumentuje koordynator. - W ramach postępowania wyjaśniającego zdarzenia, koordynator ma prawo przeprowadzać rozmowy z pracownikami szkoły, uczniami i rodzicami
i sporządzać z nich notatki służbowe, zbierać dowody rzeczowe, w tym nagrania dźwiękowe, fotografie, filmy, oraz nagrania z monitoringu. - W ramach kwalifikacji zdarzenia koordynator ma prawo konsultować się
ze specjalistami i ekspertami niebędącymi pracownikami szkoły. Korzystając
z pomocy instytucji i osób zewnętrznych koordynator zobowiązany jest przestrzegać ochrony danych i wizerunku uczniów. - Postępowanie wyjaśniające ma na celu zebranie dowodów w celu zakwalifikowania zdarzenia i stwierdzenia, czy:
- w postepowaniu wyjaśniającym ustalono, że zdarzenie miało charakter incydentu
i przekazano sprawę do wychowawcy; - w postepowaniu wyjaśniającym rozpoznano podejrzenie przemocy definiowanej jako krzywdzenie ucznia;
- w postepowaniu wyjaśniającym rozpoznano przemoc definiowaną jako krzywdzenie ucznia.
- Postępowanie wyjaśniające nie powinno trwać nie dłużej niż 14 dni roboczych,
a w przypadkach, niezależnych od szkoły, termin ten może ulec wydłużeniu. - Uczeń, który został objęty ochroną przed krzywdzeniem jest z tego tytułu objęty wsparciem w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
- Szkoła obejmuje także wsparciem w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniów, którzy byli świadkami zdarzenia zakwalifikowanego jako rozpoznana przemoc.
- Szkoła obejmuje także wsparciem w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniów, którzy w danym zdarzeniu zostali zakwalifikowani jako sprawcy przemocy.
- Tryb wspierania uczniów będących ofiarami, świadkami i sprawcami przemocy odbywa się w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej
w szkole na podstawie odrębnych przepisów. - W przypadku gdy ofiarą, świadkiem lub sprawca przemocy jest uczeń niepełnosprawny, koordynator w rozpoznaniu i kwalifikacji sprawy konsultuje się ze szkolnym pedagogiem specjalnym.
- Koordynator informuje o zdarzeniu rodziców ofiary przemocy, a w przypadku,
gdy sprawcą przemocy był uczeń lub grupa uczniów, także rodziców sprawców przemocy. - Po rozpoznaniu sprawy, w terminie nie dłuższym niż 7 dni roboczych dyrektor organizuje spotkanie z rodzicami sprawcy i rodzicami ofiary razem lub odrębnie. W zależności
od charakteru tej przemocy i rozmiaru krzywdy ucznia, a także potrzeby zadbania
o godność ofiary przemocy, zdarzenie może być przedmiotem omówienia go z ogółem rodziców uczniów, które były świadkami przemocy.
ROZDZIAŁ XII – PROCEDURY I OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA SKŁADANIE ZAWIADOMIEŃ O PODEJRZENIU POPEŁNIENIA PRZESTĘPSTWA NA SZKODĘ UCZNIA
- W przypadku gdy u ucznia objętego ochroną, stwierdza się, że jego życie jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu, koordynator za zgodą dyrektora lub sam dyrektor, a w przypadku gdy jest potrzeba natychmiastowego działania każdy pracownik obecny przy zdarzeniu niezwłocznie informuje policję i pogotowie ratunkowe, dzwoniąc pod numer 112 lub 998. Kolejne kroki postępowania w tej sytuacji leżą w kompetencjach ww. instytucji. W takiej sytuacji szkoła obejmuje skrzywdzonego ucznia i jego rodziców pomocą psychologiczno-pedagogiczną. W przypadku gdy sprawcą krzywdzenia ucznia jest pracownik szkoły, dyrektor dodatkowo podejmuje decyzje kadrowe adekwatne do oceny zdarzenia.
- W przypadku gdy w sprawie ucznia objętego ochroną zachodzi podejrzenie o popełnieniu przestępstwa na szkodę tego ucznia, koordynator za zgoda dyrektora lub sam dyrektor składa zawiadomienie na policję lub do prokuratury.[1] W przypadku gdy sprawcą krzywdzenia ucznia jest pracownik szkoły, dyrektor dodatkowo podejmuje decyzje kadrowe adekwatne do oceny zdarzenia.
- W przypadku gdy w sprawie ucznia objętego ochroną zachodzi podejrzenie prawdopodobieństwa, że możliwymi sprawcami krzywdzenia ucznia są rodzice, koordynator za zgodą dyrektora lub sam dyrektor powiadamia policję, sąd rodzinny, ośrodek pomocy społecznej, a także przewodniczącego lokalnego zespołu interdyscyplinarnego w celu wszczęcia procedury Niebieskiej Karty.
ROZDZIAŁ XIII – SPOSÓB DOKUMENTOWANIA I ZASADY PRZECHOWYWANIA UJAWNIONYCH LUB ZGŁOSZONYCH ZDARZEŃ ZAGRAŻAJĄCYCH DOBRU UCZNIA
- Dla każdego zdarzenia zakwalifikowanego jako podejrzenie krzywdzenia ucznia lub krzywdzenie ucznia, koordynator zakłada teczkę ochrony ucznia przed krzywdzeniem, która zawiera:
- protokół interwencji w ochronie ucznia;
- dokumentacja postępowania wyjaśniającego zdarzenie;
- korespondencja z organami zewnętrznymi w sprawie;
- dokumentacja zapoznania rodziców z materiałem zebranym w sprawie ucznia;
- inna dokumentacja wytworzona na potrzeby ochrony ucznia.
- Koordynator prowadzi rejestr zdarzeń podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia uczniów o numerach na każdy rok szkolny odrębnie.
- Zgodnie z instrukcją kancelaryjną teczka ochrony ucznia przed krzywdzeniem przechowywana jest w dokumentacji szkoły.
ROZDZIAŁ XIV – ZASADY PRZEGLĄDU I AKTUALIZACJI STANDARDÓW
- Koordynator raz na dwa lata przeprowadza ankietę wśród pracowników, rodziców
i uczniów, która ma za zadanie dać informację o ocenie skuteczności standardów ochrony uczniów w szkole. Ankietę przeprowadza się co dwa lata a jej wyniki prezentuje się
w sprawozdaniu koordynatora, o którym mowa w ust. 2. - Koordynator na posiedzeniu rady pedagogicznej podsumowującej rok szkolny corocznie przedstawia sprawozdanie z realizacji standardów ochrony uczniów przed krzywdzeniem, w tym ocenę skuteczności podejmowanych działań i wnioski do aktualizacji standardów.
- Sprawozdanie, o którym mowa w pkt.1 zawiera następujące informacje:
- liczba zdarzeń i forma zgłoszenia;
- liczba zdarzeń, które zakwalifikowano jako podejrzenie krzywdzenia ucznia
z podziałem na rodzaj przemocy (fizyczna, psychiczna, seksualna, cyberprzemoc, zaniedbanie) oraz kategoria sprawcy (pracownik, uczeń/grupa uczniów, rodzic); - liczba zdarzeń, które zakwalifikowano jako krzywdzenie ucznia
- z podziałem na rodzaj przemocy (fizyczna, psychiczna, seksualna, cyberprzemoc, zaniedbanie) oraz kategoria sprawcy (pracownik, uczeń/grupa uczniów, rodzic);
- informacja, ile spraw szkoła prowadzi samodzielnie a ile zostało skierowanych
do instytucji zewnętrznych - ocena skuteczności szkoły w zakresie profilaktyki wykrywania zdarzeń krzywdzenia ucznia na podstawie wyników ankiety, o której mowa w pkt. 1.
- Rada Pedagogiczna po wysłuchaniu sprawozdania, o którym mowa w pkt.3 może sformułować wnioski do działań wychowawczo-profilaktycznych ukierunkowanych na eliminowanie zjawisk przemocy w szkole oraz zmian w standardach.
ROZDZIAŁ XV – ZAKRES KOMPETENCJI OSOBY ODPOWIEDZIALNEJ ZA PRZYGOTOWANIE PRACOWNIKÓW SZKOŁY DO STOSOWANIA STANDARDÓW, ZASADY PRZYGOTOWANIA PRACOWNIKÓW DO ICH STOSOWANIA ORAZ SPOSÓB DOKUMENTOWANIA TEJ CZYNNOŚCI
- Za przygotowanie i przeprowadzenie szkolenia pracowników szkoły do stosowania „Standardów ochrony małoletnich w Zespole Szkół Licealnych w Morągu” odpowiada dyrektor szkoły.
- Obecność na szkoleniu, o którym mowa w pkt. 1 pracownik odnotowuje na liście obecności własnoręcznym podpisem.
- Pracownik nieobecny na szkoleniu, o którym mowa w pkt. 1 i 2 i usprawiedliwiony może odbyć indywidualne szkolenie.
- Uczestnik indywidualnego szkolenia otrzymuje materiały szkoleniowe i zaświadczenie o udziale w szkoleniu.
- Dyrektor ma prawo organizować spotkania zespołowe i ogólne pracowników w celu zapoznania ich z nowymi informacjami dotyczącymi ochrony uczniów.
- Dyrektor ma obowiązek przeszkolić każdego nowo zatrudnionego pracownika w zakresie ochrony uczniów przed krzywdzeniem.
- Koordynator ma prawo wnioskowania o dodatkowe szkolenia pracowników pogłębiające ich wiedze i umiejętności z zakresu rozpoznawania przemocy, reagowania na zdarzenia i wspierania uczniów doświadczonych przemocą i sprawców przemocy.
ROZDZIAŁ XVI – ZASADY I SPOSÓB UDOSTĘPNIANIA RODZICOM I UCZNIOM STANDARDÓW DO ZAZNAJOMIENIA SIĘ Z NIMI I ICH STOSOWANIA
- „Standardy ochrony małoletnich w Zespole Szkół Licealnych w Morągu” są opublikowane w pełnej wersji dla rodziców i nauczycieli, w terminie do 30 września 2024 r. na stronie internetowej szkoły i dostępne w szkole.
- Wszyscy wychowawcy w bieżącym roku szkolnym są odpowiedzialni za zaznajomienie swoich wychowanków i ich rodziców z zasadami ochrony ich przed przemocą, w tym bezpiecznych relacji między uczniami a w szczególności zachowania niedozwolone, a w kolejnych latach w nowoprzyjęci uczniowie będą zapoznawani w terminie do 30.09 każdego roku, pozostali zaś będą zapoznawani z aktualizacjami na bieżąco.
[1] Art.304 § 1. Kodeksu postepowania karnego -Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma
społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub Policję. Przepisy art.148a oraz art. 156a stosuje się odpowiednio.